Makale

Molla Kestelî’nin Hayatı ve Eserleri

Özet

Asıl adı Muslihuddin Mustafa b. Muhammed olan Molla Kestelî (ö. 901/1496), dönemin meşhur âlimlerinden Hayâlî ve Hocazâde ile birlikte Hızır Bey’in en önemli üç talebesinden biridir. Kelam ve fıkıh başta
olmak üzere aklî ve dinî pek çok ilimde derin bir vukûfiyet sahibi olan Kestelî, bilâd-ı selâse olarak isimlendirilen ve Osmanlı’nın en önemli ilim ve siyaset şehirlerinden olan İstanbul, Bursa ve Edirne’de müderrislik
ve kadılık görevlerinde bulunmuştur. Bunlara ek olarak kazaskerlik görevinde de bulunan Kestelî, hayatının
çoğunu ilmî ve siyasî görevleri deruhte etmekle geçirmiştir. Bundan dolayı da telif faaliyetleri için çok fazla
zaman bulamamıştır. Bununla birlikte tespit edilebildiği kadarıyla çoğu küçük hacimli olmak üzere kendisine
ait on adet eseri mevcuttur. Onun en önemli ve en meşhur eseri olan Hâşiye ‘alâ Şerhi’l-‘Akâid adlı eseri haricindeki diğer eserleri, basılmamış olup, henüz yazma hâlindedir. Fatih döneminin en önemli simalarından
biri olan Kestelî’nin hayatının bilinmesi ve eserlerinin ortaya çıkarılması, Osmanlı ilim geleneğinin önemli bir
safhasında aktif rol oynayan bir âlim ve devlet adamının faaliyetlerinin aydınlatılması ve bu surette günümüzde
bu alanda gerçekleştirilecek çalışmalar için bir katkı sağlaması açısından önemli ve gerekli bir vazifedir. Girişi
müteakip iki temel bölümden oluşan bu makalenin birinci bölümünde klasik ve modern bibliyografya kaynaklarından istifade edilerek Kestelî’nin hayatı tüm yönleriyle ele alınmaya ve sistematik bir şekilde sunulmaya
gayret edilmiştir. İkinci bölüm ise gerek bibliyografik kaynaklar, gerekse kütüphane kataloglarından hareketle
Kestelî’nin eserlerinin tespit edilmesi ve bu eserlerin bizzat incelenmesi suretiyle tanıtımına tahsis edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kestelî Hızır Bey kelam fıkıh kazasker Hâşiye ‘alâ Şerhi’l-‘Akâid